Spiegeltje, spiegeltje

Wie al eens een blogpost van me heeft gelezen, herinnert zich misschien dat ik het geregeld over spiegels heb. Ontmoetingen zijn voor mij spiegels. Zuivere en mindere zuivere, verwarrende en verhelderende, grote en kleine … ze komen in alle maten en gewichten.

Laatst zag ik een documentaire van de Zwitserse televisie over alleen-zijn, waarin onder andere een spiegel een sleutelrol speelt in een experiment. Mijn nieuwsgierigheid was meteen geprikkeld!

Je kunt de documentaire hier bekijken (in het Frans – het experiment, wordt beschreven en besproken van 20:45 tot 27:22). Of je kunt onderaan een samenvatting lezen van het experiment (in het Nederlands, tekst heb ik geschreven).

Dit experiment heeft mij de afgelopen weken vaak beziggehouden en geïnspireerd op twee manieren : enerzijds om bewust stil te staan bij het spiegelende effect dat mensen op mij hebben, anderzijds om dat effect om te keren.

Spiegelend effect van mensen

Wanneer iemand mij een spiegel voorhoudt, heb ik de neiging om ervan uit te gaan dat die spiegel zuiver is. Doordat ik vaak de ander meer krediet geef dan mezelf, assimileer ik de spiegeling als « waar ». Mijn innerlijke criticus is hierop verlekkerd en roept mij op het matje : « Wat heb je nu weer uitgevreten ? »

Nochtans weet ik (in een verborgen hoekje van mezelf) dat ik het Suzy-and-Sally-aspect niet uit het oog mag verliezen: « What Suzy says about Sally, says more about Suzy than about Sally ». Vrij vertaald naar spiegelingen: als iemand mij een spiegel voorhoudt, zegt dat ook (en soms: vooral) iets over die persoon. Het is niet gemakkelijk om uit te sorteren wat er dan precies uit dat spiegelbeeld werkelijk mijn aandacht vraagt en verdient.

Zodra ik 100 % waarheid toedicht aan de spiegeling, heeft mijn innerlijke criticus 100 % koren op zijn molen. Nu heb ik uit dat bewuste experiment een idee gefilterd om dit tij te keren …

Spiegeltje, spiegeltje

Ik bedacht het volgende: als een afwijzing of harde weerspiegeling maakt dat je als persoon je eigen spiegelbeeld uit de weg gaat, werkt het misschien wel helend om bewust het tegenovergestelde te doen, namelijk voor de spiegel gaan staan.

Aandachtig invoelend wat er in mij omgaat naar aanleiding van een spiegeling, nodig ik mezelf dan ook geregeld uit om bewust naar mijn eigen spiegelbeeld te kijken.

Toegegeven, het is een oefening die ik niet gemakkelijk doe. Spelend met die dynamiek stel ik zelfs vast dat ik soms dagenlang mezelf negeer. Ik was mijn gezicht, kam mijn haren, poets mijn tanden … maar heb mezelf nauwelijks gezien. Als ik dit tegenwoordig vaststel, ga ik terug naar de badkamer om even bewust naar mijn spiegelbeeld te kijken :).

Walk the talk

Het grappige is: ik heb die spiegel-oefening ettelijke keren meegegeven aan cliënten toen ik nog coachte. Het kwam me vaak zo helder voor dat mensen zichzelf niet zagen, of hoe lastig het voor hen was om zichzelf een welwillende blik te gunnen. Dus gaf ik hen meer dan eens de raad: « Kijk naar jezelf in de spiegel. Blijf kijken tot je voelt dat je welwillend naar jezelf kunt kijken. »

Misschien breng ik het vandaag overtuigender, nu ik zelf mijn « Gouden Raad » in praktijk breng. Walk the talk … Door zelf die weg te gaan, merk ik hoevoeel geduld het soms vraagt vooraleer ik effectief welwillend naar mezelf kan kijken. Als je van plan bent om het uit te proberen, vergeet dan zeker dit niet: geef jezelf ruim de tijd ;).

Love is every step

Ik heb vaak voor de spiegel staan vloeken en foeteren. Ik vond dat de dame in de spiegel niet genoeg dit kon, niet voldoende dat had, te veel zus dacht, te weinig zo voelde. Aan deze zijde van de spiegel ging de criticus tekeer ; het beeld daartegenover onderging mijn harde aanvallen. Allemaal drukke innerlijke dialogen waar heel weinig welwillendheid in lag.

Zolang ik ertegen probeerde te vechten, bleven de dialogen razen. Tot ik het vechten moe was. « Love is every step », fluisterde de spiegel. En ik glimlachte.

Sorteerhoed

Na enkele weken experimenteren met de spiegeloefening, kan ik ze jou alleen maar aanbevelen. Voor mij werkt het inderdaad helend. Bovendien helpt het mij om een sorteerhoed-actie uit te voeren op de spiegelingen: wat hoort er bij mij, wat is (zwaar) vertekend door de (emotionele) bril van de ander, wat neem ik mee om eerlijk naar te kijken, wat niet? Nu ik het al een tijdje toepas, heb ik stilaan het gevoel dat ik spiegelingen sneller onderken en uitsorteer.

En ik stel ook vast dat ik minder vaak mijn tanden poets zonder mezelf een blik waardig te achten :).

Als je het ook uitprobeert, wens ik jou er veel geduld mee toe. En veel plezier :).

Samenvatting van het experiment

[Samenvatting van het experiment : een aantal proefpersonen worden uitgenodigd voor een experiment. De facilitator nodigt hen eerst uit om zichzelf kort voor te stellen, en benadrukt dat het goed is om aandachtig naar elkaar te luisteren. Voor het vervolg van de experimenten zal men namelijk in kleine groepjes werken. Daarvoor geeft na de voorstellingsronde elk groepslid een lijstje van drie andere personen met wie die graag in een groepje wil.
Vervolgens krijgen alle deelnemers van de facilitator individueel feedback over de lijstjes. Sommige krijgen daarbij de boodschap dat iedereen hen heeft gekozen. Andere dat niemand hen heeft gekozen. Na deze boodschap worden de deelnemers uitgenodigd om in een wachtkamer te gaan zitten. Daar zien vier stoelen opgesteld, per twee rug aan rug. Het éne koppel stoelen staat tegenover een grote spiegel. Het andere koppel stoelen tegenover een wit scherm. De mensen die door denken dat ze door iedereen gekozen werden, gaan allemaal tegenover de spiegel zitten. De meeste mensen die denken dat ze door niemand gekozen werden, gaan tegenover het witte scherm zitten. Dan volgt er een debrief van het experiment.
Dit experiment is gebaseerd op het experiment dat Dr. Jean Twenge in 2003 uitvoerde, waarbij 90 % van de mensen die niet werden gekozen door de groep, tegenover het witte scherm plaatsnam. Klik hier om terug te gaan naar de tekst.]